سیلیسیم  یا سیلیکن (Silicon) با نشان شیمیایی Si یک عنصر شیمیایی از خانوادهٔ شبه فلزات است که در گروه چهاردهم و دورهٔ سوم جدول تناوبی عنصرها جای دارد. شکل ظاهری آن جامد, بلورین, ترد و سخت است و رنگی آبی-خاکستری درخشان دارد. عدد اتمی این عنصر ۱۴ است و چهار الکترون در لایهٔ ظرفیت دارد. جرم اتمی سیلیسیم ۲۸٫۰۸۶ است و دارای سه ایزوتوپ پایدار می‌باشد.

سیلیسیم  هشتمین عنصر فراوان در جهان است و  به صورت خالص در طبیعت یافت نمی شود و ان بخشی که  کاربرد تجاری دارد خیلی کم بر روی ترکیب طبیعی آن فراوری صورت می‌گیرد. در بخش صنعت ساختمان و تولید سرامیک هم هنگام کاربرد رس، ماسه و سنگ‌های سیلیسی همین رویکرد وجود دارد. از ترکیب سدیم سیلیکات در تولید پودر های شوینده استفاده میشود.کاربرد دیگر سیلیکون در ساخت بعضی سرامیکهای سفیدرنگ با پایهٔ کوارتز و… است. سیلیسیم کاربید از ترکیب‌های امروزی‌تر سیلیکون  است که به عنوان ساینده و در ساخت سرامیک‌های مقاومت-بالا کاربرد دارد. همچنین این ماده پایه ساخت پلیمرهای مصنوعی پرکاربردی به نام سیلیکون  می‌باشد.

سیلیسیم در دمای اتاق جامد است و نقطهٔ ذوب و جوش بسیار بالایی دارد. این نقطه‌ها به ترتیب عبارتند از ۱٬۴۰۰ و ۲٬۸۰۰ درجهٔ سانتیگراد.نکتهٔ جالب دربارهٔ سیلیکون این است که این ماده در حالت مایع چگالی بیشتری نسبت به حالت جامد دارد در نتیجه رفتار این ماده هنگام یخ زدن (جامد شدن) مانند رفتار معمول در دیگر ماده‌ها، با کاهش حجم همراه نیست بلکه حجم آن افزایش می‌یابد مانند آب که پس از یخ زدگی جرم در یکای حجمش کاهش می‌یابد و چگالی اش از آب مایع کمتر می‌شود

بیشتر کاربرد سیلیکون در صنعت‌ ریخته‌گری آلومینیم  و چدن کاربرد دارد. کمتر از ۱۰ درصد از آن در ساخت نیمه رساناها به کار می‌رود که بسیار پالوده شده (درجهٔ خلوص بالا دارد) شاید مهم‌ترین نقش را در اقتصاد دنیا داشته باشد چون صنعت الکترونیک، ساخت تراشه های مدار و در نتیجه ساخت بیشتر رایانه‌ها وابسته به آن است.

همچنین این ماده در زیست‌شناسی هم عنصری بسیار مهم است هرچند که به نظر می‌رسد مقدار بسیار کمی از آن در بدن جانوران مورد نیاز باشد.بسیاری از گونه‌های اسفنج‌های دریایی برای ساختار بدنشان نیازمند سیلیسیم اند. همچنین در سوخت و ساز بدن گیاهان به ویژه بسیاری از علف‌ها نقشی حیاتی دارند.